Κυριακή 15 Απριλίου 2018

Τα «θέλω» των πρωταθλητών διαμορφώνουν την πορεία των αγωνισμάτων του στίβου


Υπηρετώ πολλά χρόνια το άθλημα του στίβου και ως προπονητής πιστεύω ότι η επιστημονική προσέγγιση του αθλητισμού οδήγησε στην σημερινή πρόοδο των επιδόσεων.
του Πλούταρχου Σαρασλανίδη
προπονητής στίβου

Η ταυτόχρονη κοπιώδης προσπάθεια πολλών ερευνητών, ανά τον κόσμο, έχει προσθέσει τις μικρές κουκίδες στο παζλ της αθλητικής απόδοσης. Εδώ αξίζει να προσθέσω και την ικανότητα πολλών προπονητών, που έχουν την οξειδέρκεια να «δουν» τις πραγματικές ανάγκες / απαιτήσεις (σωματικές, ψυχικές) των αθλητών τους για την μεγιστοποίηση της απόδοσης τους.
Παρόλα αυτά ο βασικός παράγοντας και το βαρόμετρο της απόδοσης είναι ο ίδιος ο αθλητής. Αναφέρομαι σε πολλούς αθλητές που άλλαξαν την δική τους πορεία και σε οριακές καταστάσεις την παγκόσμια πορεία των αγωνισμάτων τους.
Για να γίνω πιο συγκεκριμένος θα αναφέρω παραδείγματα από τους δρόμους ταχύτητας, που άλλαξαν τα δεδομένα στον παγκόσμιο αθλητισμό.


Τα παράδειγμα του Μπολτ
Το πρώτο παράδειγμα, που αποτέλεσε και το έναυσμα για αυτό το άρθρο, είναι ο Γουσέϊν Μπολτ, ο παγκόσμιος ρέκορντμαν των 100 και 200μ. Όπως αναφέρει ο ίδιος στην αυτοβιογραφία του, ο προπονητής του ο Γκλεν Μιλς, που κατάφερε να αναδείξει το ταλέντο του, ήθελε να τρέξει, εκτός από τα 200μ. και στα 400μ. Μάλιστα το 2007 έτρεξε στα 400μ. σε 45.28, που είναι το ατομικό του ρεκόρ. Το βασικό προπονητικό επιχείρημα του προπονητή του ήταν ότι επειδή είναι ψηλός (1,96μ.) με μεγάλα πόδια, θα έχει μεγάλο μειονέκτημα στα πρώτα μέτρα της κούρσας. Να σημειώσω ότι και οι ελάχιστοι προηγούμενοι «ψηλοί» 100αρηδες (δεκαετία του ΄80 ο Καρλ Λίουις 1,88 – 80κ. και την δεκαετία του ΄90 ο Λίνφορντ Κρίστι 1,89 – 94κ.) είχαν προβλήματα στην επιτάχυνση, περισσότερο ο Λίουις. Προφανώς ο Μπολτ, ως ο ψηλότερος όλων όσων προηγήθηκαν θα είχε μεγαλύτερα προβλήματα…
Επιπλέον η τάση που υπήρχε στην Τζαμαϊκα, όπως εκφραζόταν και από άλλους προπονητές, αλλά και το γεγονός ότι ο Μπολτ είχε κάνει, ως παίδας 400μ. με πολύ μεγάλη επιτυχία (45.35), οδήγησε τον προπονητή του στην παραπάνω πρόταση. Όμως ο αρνητισμός του Μπολτ για την προπόνηση των 400μ., που την θεωρούσε πολύ σκληρή, οδήγησαν τα πράγματα σε ένα στοίχημα με τον προπονητή του. Θα έτρεχε 100μ. σε ένα μίτιγκ και αν πετύχαινε επίδοση κάτω από 10.20 θα δεχότανε ο προπονητής του, ως δεύτερο αγώνισμα μετά τα 200μ., τα 100μ. αντί τα 400μ. Το «κίνητρο» ήταν πολύ μεγάλο για τον Μπολτ και τα κατάφερε στα «Βαρδινογιάννεια» του 2007 τρέχοντας τα 100μ. σε 10.03. Αυτό ήταν. Η πορεία του αγωνίσματος άλλαξε.. Ο πιο ψηλός αθλητής, ένα χρόνο αργότερα, πέτυχε παγκόσμιο ρεκόρ!
Με άλλα λόγια, χωρίς καμία επιστημονική μελέτη, μόνο με την έντονη επιθυμία ενός πρωταθλητή να ΜΗΝ τρέξει στα 400μ. είχαμε αλλαγή των δεδομένων για τον κατάλληλο τύπο του αθλητή των 100μ. Τώρα η επιστημονική κοινότητα και φυσικά οι προπονητές αποδέχονται ότι και ένας πολύ ψηλός αθλητής μπορεί να τρέξει πολύ γρήγορα και αναλύουν τα πλεονεκτήματα του Μπολτ στα τελευταία μέτρα, όπου λόγω του μεγάλου διασκελισμού του «καταπίνει» τους αντιπάλους του.

Η μη μεγιστοποίηση του Τζόνσον
Αντίθετα η λογική να μην τρέξει ένας αθλητής 100μ. αλλά 400μ. επικράτησε στην περίπτωση του Μάϊκλ Τζόνσον (1,85 και 80 κιλά), ο οποίος στον πρώτο του αγώνα σε 100μ. στο πανεπιστήμιο τραυματίστηκε και επέλεξε, με την σύμφωνη γνώμη του προπονητή του, να «ανέβει» στα 400μ. Να σημειώσω ότι ο Τζόνσον όταν πέτυχε το παγκόσμιο ρεκόρ στα 200μ.(19.32) πέρασε το 1ο 100αρι σε 10.12 (επίδοση που αντιστιχεί με 9.85 – 9.90 στα 100μ. σε ευθεία) και τότε το παγκόσμιο ρεκόρ στα 100μ. ήταν 9.84. Επίσης, παρόλο που πέτυχε παγκόσμιο ρεκόρ (43.18) στα 400μ., δεν κατάφερε να μεγιστοποιήσει την επίδοση του σε αυτό το αγώνισμα. Και αυτό το στηρίζω στις εκπληκτικές επιδόσεις του στα 200μ.
Πιο συγκεκριμένα στα 400μ. ένας αθλητής θεωρείται ότι μεγιστοποιεί την ικανότητα του, όταν η επίδοση του στα 400μ. είναι + 3.0 – 4.0 δευτερόλεπτα πάνω από το άθροισμα 2Χ την ατομική του επίδοση τα 200μ. (δηλαδή 200+200μ.). Αυτή η διαφορά χρόνου δείχνει το επίπεδο της ειδικής αντοχής στο αγώνισμα. Για παράδειγμα εάν ένας αθλητής έχει ατομικό ρεκόρ στα 200μ. 20.00 και στο σύνολο 40.00 θα μπορεί να πετύχει στα 400 μέτρα, 43.00 – 44.00. Ο Τζόνσον με 19.32Χ2=38.64 θα μεγιστοποιούσε την ικανότητα του στα 400μ. με επίδοση 41.64-42.64!

Η περίπτωση Βαν Νίκερκ
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η περίπτωση του Βαν Νίκερκ, παγκόσμιου ρέκορντμαν των 400μ.(43.03). Ο αθλητής αυτός, αν και δηλώνει ότι δεν του αρέσουν τα 400μ., τα επέλεξε και «άντεξε» την σκληρή προπόνηση γιατί στα 100 – 200μ. υπήρχε ο Μπολτ και άρα δεν μπορούσε να κερδίσει.
Αντίθετα στα 400μ. πίστευε ότι μπορούσε να κερδίσει και φυσικά είχε πολύ μεγάλο κίνητρο… Μάλιστα στην «κούρσα» που πέτυχε το παγκόσμιο ρεκόρ εφάρμοσε τρελή τακτική τρέχοντας, από τον 8ο διαδρομο, τα πρώτα 200μ. σε 20.50 (97,5% του ατομικού του ρεκόρ) και στα 300μ. 31.00 (με ίδιο ατομικό ρεκόρ, εκείνη την χρονιά) γεγονός που δείχνει την τρομερή του επιθυμία/κίνητρο να κερδίσει τον αγώνα, κόντρα στα δεδομένα της τακτικής που είχαν διαμορφωθεί, μέχρι εκείνη την στιγμή, σε παγκόσμιο επίπεδο.
Πάντως με βάση το ατομικό του ρεκόρ στα 200μ. μέχρι το 2016 (19.94) και το παγκόσμιο ρεκόρ που πέτυχε στα 400μ. με 43.03 η διαφορά των χρόνων (3.15) δείχνει ότι ο δείκτης ειδικής αντοχής του είναι άριστος.
Τέλος θα αναφέρω και την περίπτωση του Κώστα Κεντέρη που όταν γυμναζότανε μαζί μου είχε ως βασικό αγώνισμα τα 400μ.(45.60 το 1998). Όμως μετά από την δική του επιθυμία από το 1999 υιοθετήσαμε μια αλλαγή στην προπόνηση του έτσι ώστε να έχει ως πρώτο αγώνισμα τα 200μ. Το 1999 είχε πετύχει 20.50 και το 2000 στο κλειστό στίβο 20.80, με τις δικές μου οδηγίες. Τα υπόλοιπα είναι γνωστά…

sportsfeeed.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου